Phát triển cảm xúc cho trẻ mầm non

Trẻ nhỏ khoảng 18 tháng tuổi bắt đầu thể hiện “những cảm xúc tự phát” kể cả những cảm xúc phức tạp như lòng tự hào, bối rối và xấu hổ. Nhưng trẻ nhỏ bị giới hạn trong cách thức thể hiện cảm xúc, đặc biệt với những cảm xúc phức tạp vì trẻ chưa thể diễn đạt bằng lời. Biểu hiện xúc cảm của trẻ lúc này chủ yếu qua nét mặt, điệu bộ và cử chỉ, như trường hợp của Cecilia, là thông qua các bức vẽ.

<!--[endif]--><!--[if !supportLineBreakNewLine]--><!--[endif]-->

Các trải nghiệm nghệ thuật rất quan trọng đối với sự phát triển cảm xúc của trẻ em. Nghệ thuật không chỉ là một phương tiện chuyển tải cảm xúc, trẻ nhỏ cũng khám phá rằng những hành động của bé có tác động như thế nào đối với môi trường xung quanh. Có thể nói, nghệ thuật là phương cách tuyệt vời giúp bạn hỗ trợ sự phát triển cảm xúc của con trẻ đặc biệt là khi bạn cùng trải nghiệm hoạt động nghệ thuật với bé.


Hãy xem con có thể làm được gì này!


Có khả năng tác động đến môi trường xung quanh bạn – và biết được điều đó – là một bước quan trọng dẫn đến việc hình thành sự tự tin và tính tự lập ở trẻ em. Chính điều này giúp hình thành lòng tự trọng lành mạnh cho trẻ sau này trong suốt cuộc đời và khả năng đưa ra những quyết định tốt hơn.

Giáo sư nghệ thuật Elliot Eisner ở trường Đại học Stanford đã xác định những lợi ích mà trẻ có được từ nghệ thuật. Trước tiên là khả năng nhận ra rằng những hành động của mình sẽ dẫn đến những kết quả. Theo ông, “Điều trước tiên mà trẻ nhỏ học được là những điều mà chúng ta thường cho là hiển nhiên. Trên thực tế, trẻ em thực sự có thể sáng tạo nên những hình vẽ bằng các vật liệu nghệ thuật, và chính quá trình sáng tạo ra những hình ảnh như thế có thể hình thành nên các hình thức thoả mãn trong nội tâm trẻ.”

Những trải nghiệm lặp đi lặp lại bằng những vật liệu giống nhau sẽ giúp bé gặt hái được các kỹ năng mới. Dùng một cây cọ để sơn theo một cách mới hay lăn một quả bóng ra khỏi đất sét lần đầu tiên chỉ đạt được qua sự trải nghiệm với những vật liệu nghệ thuật đơn giản. Con bạn càng khám phá thoải mái với những cây bút sáp, màu vẽ và đất sét, thì bé sẽ càng phát triển năng lực bản thân hơn.

Điều quan trọng là bạn phải khen ngợi bé trong suốt quá trình bé làm chứ không phải tác phẩm cuối cùng; chẳng hạn như, “Mẹ thích cách con dùng màu vẽ!” hoặc “Ba thích cái cách con đã vẽ hình này!” thay vì “Con đã vẽ một hình rất đẹp!” Những lời động viên này sẽ giúp hỗ trợ trẻ phát triển năng lực bản thân.

<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]--><!--[if !supportLineBreakNewLine]--><!--[endif]-->

 

Không chỉ sự trải nghiệm để học tập được cải thiện khi trẻ nhỏ và người lớn cùng nhau giải quyết vấn đề, mà điều đó càng phong phú hơn khi trẻ tích cực tham gia với nhau. Nhiều trẻ em cần phải quan sát nhau trước rồi mới cảm thấy thoải mái thử một quá trình nghệ thuật mới. Lúc đầu có thể khó khăn khi em bé mới tập đi của bạn bắt đầu thể hiện sự độc lập mới mà bé khám phá được, đặc biệt là trong môi trường chung nhóm với bạn bè cùng lứa. Tuy nhiên, chính môi trường nhóm tạo cơ hội cho con bạn được “giao tiếp xã hội”

Các hoạt động nghệ thuật cung cấp những công cụ xác thực để diễn đạt cảm xúc. Những em bé bắt đầu tập đi thích thể hiện sự độc lập và dùng những đồ vật để làm như thế khi có sự có mặt của những người khác. Ví dụ, khi tô màu, quá trình cầm chắc bút sáp như là sở hữu cá nhân cũng thú vị như phát hiện ra điều bé có thể làm được. Thậm chí nếu em bé nhỏ của bạn quyết định cầm chắc cây bút sáp thay vì dùng nó tô màu, thì bé cũng đang thoả mãn nhu cầu xúc cảm của mình và đang học điều gì đó thông qua quan sát.

Học hỏi một cách độc lập quanh những người lớn và cuối cùng hợp tác với các bạn bè cùng trang lứa là điều rất quan trọng đối với các bé mới chập chững bước đi. Nghệ thuật tạo ra một sân chơi hoàn hảo để phát triển những kỹ năng cần thiết giúp bé hoà nhập cộng đồng.

Cho dù đó là nhu cầu khám phá năng lực bản thân qua các họat động bé làm hay để thể hiện sự độc lập với những vật liệu nghệ thuật mà bé chọn, thì những trải nghiệm nghệ thuật cũng ảnh hưởng đến sự phát triển xúc cảm của bé một cách độc đáo và đáng trân trọng. Theo Elliot Eisner, “Nghệ thuật là tuyệt đỉnh, không phải nghệ thuật vì nghệ thuật mà nghệ thuật vì lợi ích của tất cả chúng ta!